Πιστοποίηση αγροτικών προϊόντων
Εισαγωγή
Με την απομάκρυνση του γεωργού από τον καταναλωτή, την παρεμβολή μεσαζόντων και την επιμήκυνση του ταξιδιού από το χωράφι στο ράφι απαιτήθηκε να εγκαθιδρυθούν νέοι μηχανισμοί "εμπιστοσύνης" μεταξύ γεωργού και καταναλωτή αλλά και μεταξύ των γεωργών και των μεσαζόντων. Οι πιστοποιήσεις καλύπτουν αυτό ακριβώς το κενό. Οι πιστοποιήσεις διακρίνονται σε πιστοποιήσεις διαδικασιών και σε πιστοποιήσεις προϊόντος.
Πιστοποίηση διαδικασιών
Βεβαιώνεται από ανεξάρτητο διαπιστευμένο φορέα ότι ο αγρότης ακολουθεί συγκεκριμένες διαδικασίες ή/και πρακτικές για την παραγωγή ενός αγροτικού προϊόντος, σύμφωνες με τις προδιαγραφές κάποιου πρότυπου/κανονισμού. Η αγροτική εκμετάλλευση λαμβάνει τη σχετική πιστοποίηση, ωστόσο το προϊόν δεν φέρει κάποια σήμανση.
Πιστοποίηση προϊόντος
Βεβαιώνεται από ανεξάρτητο διαπιστευμένο φορέα ότι το προϊόν τηρεί κάποιες συγκεκριμένες προδιαγραφές. Σε αυτή την περίπτωση το προϊόν φέρει πρόσθετη (προαιρετική) σήμανση.
Στη συνέχεια αναφέρονται κάποια συνήθη σχήματα πιστοποίησης.
Λογότυπο προϊόντων βιολογικής γεωργίας καλλιεργημένα σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό.
Βιολογική Γεωργία
Η βιολογική γεωργία (ή οργανική γεωργία όπως κάποιες φορές αναφέρεται ως μετάφραση του αγγλικού όρου organic) είναι μια μέθοδος καλλιέργειας και εκτροφής που στοχεύει στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων με τη χρήση φυσικών ουσιών και διεργασιών. Έτσι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις περιορίζονται. Συνοπτικά, η βιολογική γεωργία ακολουθεί τα παρακάτω.
Λίπανση και φυτοπροστασία
Χρήση βιολογικών λιπασμάτων, κοπριάς, κομπόστ, ορυκτών υλικών, βιολογικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων, ωφέλιμων οργανισμών.
Συνηθώς ο παραγωγός εργάζεται προληπτικά και σπάνια θεραπευτικά.
Ζιζανιοκτονία
Μόνο μηχανικά
Πολλαπλασιαστικό υλικό
Παραδοσιακές ποικιλίες, υβρίδια (βιολογικά παραγμένα) ΟΧΙ GMO
Άρδευση
Με οποιαδήποτε μέθοδο κατά εκτίμηση του παραγωγού
Υπάρχουν εκτενείς νομοθετικές ρυθμίσεις σχετικά. Έανα προϊόν για να χαρακτηριστεί ως βιολογικό είναι απαραίτητη η σχετική πιστοποίηση.
Naturland
Ένα πρότυπο βιολογικής γεωργίας που συνδυάζει κοινωνική ευθύνη και δίκαιο εμπόριο.
Το πρότυπο Naturland είναι ιδιωτικό πρότυπο βιολογικής γεωργίας. Είναι κυρίως αναγνωρίσιμο στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες χώρες, ενώ έχει αυστηρότερα κριτήρια χορήγησης έχοντας αυστηρότερες απαιτήσεις σε ότι αφορά την προστασία του εδάφους και του νερού. Εισάγει επίσης την κοινωνική ευθύνη καθώς υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις και για τις συνθήκες εργασίας. Το πρότυπο Naturland Fair, πάει ένα βήμα παρακάτω καθώς περιλαμβάνει και τη διάσταση του δίκαιου εμπορίου.
Βιοκυκλική Φυτοπονία
Ένα πρότυπο για βιολογικά vegan προϊόντα.
Πρόκειται για το πρώτο πρότυπο αναγνωρισμένο, από τον IFOAM, που αφορά τη βιολογική γεωργία χωρίς κτηνοτροφία και χωρίς εισροές ζωικής προέλευσης. Ακολουθούνται οι συνήθεις πρακτικές βιολογικής γεωργίας εκτός του ότι οι αγρότες δεν χρησιμοποιούν λιπάσματα ή άλλες ουσίες από ζωικά περιττώματα ή μέρη του σώματος των ζώων (κοπριά, οστεάλευρα κ.α.). Η διατήρηση της γονιμότητας του εδάφους επιτυγχάνεται με τη χρήση αποκλειστικά φυτικών εισροών όπως το κομπόστ και το χούμο.
Ολοκληρωμένη παραγωγή
Λογότυπο προϊόντων ολοκληρωμένης παραγωγής σύμφωνα με το ελληνικό πρότυπο Agro 2.
Agro 2
Δυστυχώς τα ελληνικά πρότυπα AGRO 2.1 και 2.2, αν και εφάμιλλα των διεθνών προτύπων δεν έχουν γίνει γνωστά στο εξωτερικό, με αποτέλεσμα τα ελληνικά πιστοποιημένα προϊόντα με τα εθνικά πρότυπα να στερούνται το διαβατήριο για τις εξωτερικές αγορές. Ωστόσο το πρότυπο είναι αναγνωρίσιμο στην ελληνική αγορά, ενώ πλεονέκτημα είναι η δυνατότητα χρήσης του σχετικού λογότυπου στην ετικέτα του προϊόντος.
Στην ολοκληρωμένη παραγωγή έχουμε την ευχέρεια χρήσης τόσο συμβατικών όσο και βιολογικών μεθόδων καλλιέργειας και εκτροφής. Το κύριο στοιχείο της ολοκληρωμένης παραγωγής είναι ότι ο γεωργός ακολουθεί ένα σύνολο διαδικασιών που διέπουν όλο το φάσμα της παραγωγής. Καταγράφει επίσης συστηματικά κάθε εργασία του και τις χρήσης λιπασμάτων, φυτοπροστατευτικών και νερού. Πραγματοποιείται κατάλληλη εσωτερική εκπαίδευση και παρέχονται συμβουλές σε ότι αφορά τη λίπανση, τη φυτοπροστασία και την άρδευση. Επιγραμματικά οι επιλογές που έχει ο γεωργός είναι οι παρακάτω.
Λίπανση και φυτοπροστασία
Χημικά λιπάσματα και γεωργικά φάρμακα αλλά και βιολογικά λιπάσματα, κοπριά, κομπόστ, ορυκτά υλικά, βιολογικά φυτοπροστατευτικά προϊόντα, ωφέλιμοι οργανισμοί.
Συνηθώς ο παραγωγός εργάζεται προληπτικά και θεραπευτικά, πάντα υπό την υποστήριξη κατάλληλα εκπαιδευμένου επιστήμονα.
Υπάρχει απαίτηση τεκμηριωμένης συμμόρφωσης με τη σχετική νομοθεσία.
Ζιζανιοκτονία
Χημική ή μηχανική
Πολλαπλασιαστικό υλικό
Παραδοσιακές ποικιλίες, υβρίδια, GMO
Άρδευση
Μέριμνα για χρήση της αποτελεσματικότερης μεθόδου και ορθολογική χρήση του νερού. Απαίτηση τεκμηριωμένης συμμόρφωσης με τη σχετική νομοθεσία.
Όλες οι επεμβάσεις, φυτεύσεις, συγκομιδές και συντηρήσεις εξοπλισμού καταγράφονται. Υπάρχει ιχνηλασιμότητα σε κάθε στάδιο της παραγωγής. Το προσωπικό λαμβάνει εκπαίδευση και υπάρχει μέριμνα για ασφάλεια των προϊόντων και των εργαζομένων καθώς και για τις συνθήκες εργασίας.
Λογότυπο GlobalGAP
GlobalGAP
To GlobalGAP είναι διεθνές πρότυπο πιστοποίησης προϊόντων ολοκληρωμένης παραγωγής. Υποστηρίζεται από πολυεθνικές εταιρείες στο χώρο της παραγωγής και εμπορίας αγροτικών προϊόντων, καθώς και αγροτικών οργανώσεων. Υποστηρίζεται από τον ομώνυμο μη κερδοσκοπικό οργανισμό και είναι αποδεκτό διεθνώς. Ωστόσο η σχετική πιστοποίηση δεν εμφανίζεται πάνω στο προϊόν.
Λογότυπο πιστοποίησης προϊόντων βιοδυναμικής παραγωγής
Βιοδυναμική γεωργία
Αυτοσυντηρούμενο αγρόκτημα που παράγει αρκετή ζωοτροφή για τα ζώα και αρκετή κοπριά για τα φυτά.
Δε γίνεται χρήση χημικών λιπασμάτων και φυτοπροστατευτικών.
Λαμβάνει υπόψη την επίδραση της Σελήνης και των πλανητών και άλλων ουράνιων σωμάτων.
Η βιοδυναμική γεωργία είναι μια οικολογική γεωργία που λαμβάνει υπόψη της και αφανείς δυνάμεις στη φύση, όπως δυνάμεις ζωής, ψυχικές δυνάμεις και πνευματικές δυνάμεις
Προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ
Οι ενδείξεις ΠΟΠ (Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης) και ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη) στοχεύουν στην προστασία της ονομασίας συγκεκριμένων προϊόντων, τα οποία συνδέονται με τη γεωγραφική τους προέλευση καθώς και με την παραδοσιακή τεχνογνωσία, με σκοπό την προβολή των μοναδικών τους χαρακτηριστικών,
Το σύστημα γεωγραφικών ενδείξεων που καθιέρωσε η Ε.Ε. στοχεύει στην προστασία της ονομασίας των προϊόντων που προέρχονται από συγκεκριμένες περιοχές, έχουν ειδικές ιδιότητες ή έχουν ιδιαίτερη φήμη που συνδέεται με την περιοχή παραγωγής. Οι διαφορές μεταξύ των ΠΟΠ και των ΠΓΕ σχετίζονται κυρίως με την ποσότητα πρώτων υλών του προϊόντος που πρέπει να προέρχονται από την περιοχή ή με τον βαθμό στον οποίο η διαδικασία παραγωγής οφείλει να πραγματοποιείται εντός της συγκεκριμένης περιοχής.
Κρητικά προϊόντα που έχουν χαρακτηριστεί ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ
Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ)
Τα προϊόντα ΠΟΠ προέρχονται από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, χώρα και η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο ιδιαίτερο γεωγραφικό περιβάλλον που συμπεριλαμβάνει τους εγγενείς φυσικούς και ανθρώπινους παράγοντες. Στα προϊόντα ΠΟΠ όλα τα στάδια της παραγωγής εκτελούνται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.
Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ)
Τα προϊόντα γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ) προέρχονται από συγκεκριμένο τόπο, περιοχή ή χώρα, έχουν ένα συγκεκριμένο ποιοτικό χαρακτηριστικό, η φήμη ή άλλο χαρακτηριστικό μπορεί να αποδοθεί κυρίως στη γεωγραφική του προέλευση και ένα τουλάχιστον από τα στάδια της παραγωγής εκτελείται εντός της οριοθετημένης γεωγραφικής περιοχής.
Λογότυπα προϊόντων βιολογικής παραγωγής από διάφορους οργανισμούς και κράτη.
Θρησκευτικές πιστοποιήσεις
Η λέξη Kosher (κοσέρ) είναι εβραϊκή και αναφέρεται σε όσα επιτρέπονται και είναι αποδεκτά σύμφωνα με τον εβραϊκό διατροφικό νόμο. Η λέξη Halal (χαλάλ) είναι αραβική και αντίστοιχα αφορά το επιτρεπτό από τον ισλαμικό νόμο. Η κατανάλωση κρέατος χαλάλ και κόσερ από τη μουσουλμανική και την εβραϊκή κοινότητα αντιστοίχως αυξάνεται συνεχώς στην Ευρώπη, ενώ και εκτός Ευρώπης, τα εξαγόμενα σε μουσουλμανικές χώρες προϊόντα, είναι απαραίτητο να πιστοποιηθούν από αναγνωρισμένους φορείς προκειμένου να τοποθετηθούν στην αγορά.
Το 2010 η κατανάλωση στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία ανέρχονταν στο 15 % της εθνικής κατανάλωσης κρέατος. Αν και οι σχετικές πιστοποιήσεις αφορούν κυρίως τρόφιμα, πολλές φορές η σχετική πιστοποίηση είναι απαραίτητη και σε άλλα προϊόντα όπως καλλυντικά.
Halal
Τα τρόφιμα χαλάλ δεν περιέχουν ποτέ ουσίες από χοιρινό κρέας, αίμα και αλκοόλ. Τα κρέατα χαλάλ προέρχονται από τελετουργική σφαγή των ζώων. Ο σφαγέας κατά τη σφαγή επικαλείται τον Αλλάχ.
Kosher
Πρόκειται για το σύνολο των εβραϊκών θρησκευτικών κανόνων σχετικά με την διατροφή. Υπάρχει απαγόρευση βρώσης συγκεκριμένων ειδών τροφής όπως το χοιρινό κρέας, τα οστρακοειδή, όλα τα είδη εντόμων εκτός από ορισμένα είδη ακρίδων. Για το κρασί, αν και επιτρέπεται, υπάρχουν κάποιες ιδιαιτερότητες. Από τη στιγμή της έκθλιψης μέχρι και την εμφιάλωση, μόνο Εβραίοι μπορούν να συμμετέχουν στην παραγωγή του, ενώ σε όλη τη διάρκεια της οινοποίησης ένας mashgiach (επιβλέπων) βεβαιώνει ότι ακολουθούνται όλοι οι θρησκευτικοί νόμοι. Αν το κρασί δεν σερβιριστεί από Εβραίο θα πρέπει πριν την εμφιάλωση να παστεριωθεί, ώστε να θεωρηθεί μαγειρεμένο. Η πρακτική αυτή ακολουθείται κυρίως εκτός Ισραήλ.
Ορισμένα τρόφιμα μπορούν να έχουν ταυτόχρονα και τις δύο πιστοποιήσεις χαλάλ και κοσέρ.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας:
Από κοντά, στο γραφείο μας Σταμαθιουδάκη 22, Ρέθυμνο 741 00
Στο τηλέφωνο, 2831 030117 ή στο email info@agroproodos.gr ή συμπληρώνοντας τη φόρμα επικοινωνίας μας.